Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng!
Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng!
Bệnh do tuyến trùng hại rễ cây hồ tiêu là nỗi lo lớn của nhiều nhà vườn vì chúng tấn công rễ một cách âm thầm nhưng lại gây suy kiệt nhanh, khiến cây hồ tiêu vàng lá, chậm lớn và chết chậm nếu không phát hiện sớm. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng trị đúng kỹ thuật sẽ giúp bà con chủ động bảo vệ vườn tiêu khỏe mạnh, phát triển ổn định qua nhiều vụ. Cùng Antinong tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách khắc phục hiệu quả cho vườn nhà bạn
Tuyến trùng là sinh vật bậc thấp, cơ thể dạng sợi nhỏ dài khoảng 0,3–1 mm, sống trong đất và có khả năng chui xuyên vào rễ để chích hút dịch dinh dưỡng. Chúng không có mắt, di chuyển bằng cách uốn mình, sinh sản nhanh và vòng đời ngắn, vì vậy dễ bùng phát mạnh khi gặp điều kiện thuận lợi trong đất.
Bệnh tuyến trùng hại rễ cây hồ tiêu là tình trạng cây bị suy giảm nghiêm trọng do các loài tuyến trùng ký sinh trong đất ăn phá rễ, khiến cây vàng lá, còi cọc, rụng đốt và giảm năng suất rõ rệt. Đây cũng là một trong những tác nhân chính gây bệnh chết chậm trên cây hồ tiêu.
Ba nhóm tuyến trùng thường gặp nhất gồm:
Trong đó, M. incognita phổ biến nhất và gây đặc trưng bằng các nốt sưng, u bướu trên rễ.
Tuyến trùng xâm nhập qua đầu rễ, tạo các tế bào bất thường khiến rễ phồng to, biến dạng và mất khả năng hút nước và dinh dưỡng. Hệ rễ bị tổn thương khiến cây chậm lớn, lá vàng dần rồi suy kiệt. Các vết thương do tuyến trùng tạo ra cũng mở đường cho nấm và vi khuẩn xâm nhập, làm rễ thối nhanh và bệnh lan rộng nếu không xử lý kịp thời.
Hình ảnh tuyến trùng gây hại rễ cây hồ tiêu quan sát dưới kính hiển vi.
Xem thêm: Nguyên nhân và cách trị bệnh thối rễ sầu riêng hiệu quả
Tuyến trùng bùng phát mạnh khi đất nghèo hữu cơ, pH thấp, cấu trúc kém và môi trường canh tác không được cải tạo thường xuyên. Những yếu tố bất lợi như nắng nóng kéo dài hay chăm sóc sai kỹ thuật đều làm bệnh lan nhanh trong vườn tiêu.
Tuyến trùng thích nghi tốt trong mô trường đất tơi, nhẹ nhưng thiếu dinh dưỡng và hữu cơ. Mùa khô kéo dài khiến đất nứt, khô cứng, làm rễ yếu và tạo điều kiện để chúng chui sâu vào rễ để hút dinh dưỡng. Những khu vực ẩm thất thường, nóng ban ngày, lạnh ban đêm cũng tạo áp lực khiến rễ suy, tạo cơ hội cho tuyến trùng tấn công.
Trồng hồ tiêu liên tục nhiều năm trên cùng một diện tích, không luân canh hoặc không bón bổ sung phân hữu cơ là điều kiện hoàn hảo để tuyến trùng tích lũy và tăng mật số trong đất. Việc dùng hom giống nhiễm bệnh, tưới tiêu không hợp lý hoặc để đất chua kéo dài cũng khiến tuyến trùng lan rộng nhanh hơn giữa các gốc tiêu trong vườn.
Tuyến trùng có vòng đời chỉ khoảng 3–4 tuần và mỗi con cái có thể đẻ hàng trăm trứng, giúp chúng bùng nổ số lượng chỉ sau một mùa trồng. Đáng lo hơn, chúng có thể tồn tại độc lập trong đất 1–2 năm mà không cần ký chủ, vì vậy nếu không xử lý tận gốc thì tuyến trùng sẽ tiếp tục gây hại kéo dài và làm vườn tiêu suy kiệt theo thời gian.
Cây hồ tiêu vàng lá, suy yếu do rễ bị tuyến trùng phá hoại.
Bệnh tuyến trùng hại rễ thường khởi phát âm thầm, dễ bị nhầm với thiếu dinh dưỡng hoặc bệnh vàng lá khác, nhưng nếu quan sát kỹ, bà con có thể nhận biết qua những dấu hiệu đặc trưng sau:
Bệnh tuyến trùng nếu không xử lý sớm sẽ làm cây suy kiệt, rụng đốt, chết chậm và giảm sản lượng rõ rệt trong các vụ sau.
Bộ rễ hồ tiêu bị tổn thương nặng, triệu chứng điển hình của tuyến trùng hại rễ.
Xem thêm: Triệu chứng và cách chữa bệnh vàng lá, thối rễ trên sầu riêng
Bệnh tuyến trùng trên hồ tiêu chủ yếu do các loài tuyến trùng ký sinh trong đất như Meloidogyne, Rotylenchulus và Tylenchulus gây ra; trong đó Meloidogyne incognita, M. arenaria, Rotylenchulus reniformis và Tylenchulus semipenetrans là những loài gây hại nặng nhất tại Việt Nam.
Tuyến trùng có kích thước rất nhỏ (dưới 1 mm), sống ở tầng đất 5–40 cm và tấn công rễ bằng kim chích hút, rút dinh dưỡng và tiết độc tố làm mô rễ bị tổn thương, dẫn đến rễ mất chức năng hút nước – dinh dưỡng.
Điều kiện làm tuyến trùng bùng phát mạnh:
Rễ hồ tiêu xuất hiện nhiều u sưng, dấu hiệu đặc trưng do tuyến trùng gây ra
Kiểm soát tuyến trùng trên hồ tiêu đòi hỏi áp dụng tổng hợp nhiều phương pháp từ canh tác, sinh học đến hóa học để hạn chế mật độ tuyến trùng và phục hồi hệ rễ hiệu quả.
Lưu ý
Áp dụng biện pháp cải tạo đất và xử lý gốc để phòng ngừa tuyến trùng hại rễ hồ tiêu.
1. Tuyến trùng có thể phòng ngừa triệt để không?
Không thể diệt sạch 100% vì tuyến trùng sống dai trong đất, nhưng bạn có thể kiểm soát dưới ngưỡng hại bằng cách kết hợp luân canh, bón vi sinh và vệ sinh vườn – giảm mật độ xuống dưới 500 con/100g đất, đủ để cây hồ tiêu phát triển bình thường.
2. Loại phân vi sinh nào có thể hạn chế tuyến trùng?
Các loại hiệu quả nhất là Trichoderma spp. (như TRICHOMIX-DT) hoặc Paecilomyces lilacinus (trong Điền Trang-Nema), bón 1-2kg/gốc mỗi 1-2 tháng để ký sinh trứng và ấu trùng, đồng thời cải thiện đất.
3. Sau khi trị tuyến trùng, cây có phục hồi được không?
Có, nếu phát hiện sớm và rễ chưa thối nặng, cây sẽ mọc rễ mới sau 1-2 tháng với sự hỗ trợ của phân hữu cơ vi sinh và bón lá. Tuy nhiên, vùng rễ cũ tổn thương không hồi phục, nên tập trung kích thích phần khỏe mạnh để cây nhanh xanh tốt trở lại.
4. Có nên dùng thuốc hóa học lâu dài để diệt tuyến trùng?
Không nên lạm dụng vì có thể giết chết vi sinh vật có lợi trong đất, làm đất chai cứng và cây yếu dần. Chỉ dùng 2-3 lần/năm kết hợp sinh học, ưu tiên theo dõi để can thiệp đúng lúc, đảm bảo vườn hồ tiêu bền vững lâu dài.
Vườn hồ tiêu phát triển ổn định sau khi áp dụng các biện pháp phòng trừ tuyến trùng.
An Tín Nông là đơn vị phân phối vật tư nông nghiệp chính hãng giá sỉ, chuyên cung ứng số lượng lớn cho nhà vườn, hợp tác xã, đại lý và trang trại trên toàn quốc. Với mong muốn đồng hành cùng bà con trong canh tác bền vững, An Tín Nông mang đến danh mục sản phẩm phong phú, đáp ứng đúng nhu cầu thực tế như sau:
An Tín Nông – đồng hành cùng bà con với đầy đủ vật tư chuẩn chính hãng – giá sỉ tận tay.
Với nguồn hàng ổn định, giá sỉ tận kho, chính sách chiết khấu hấp dẫn và giao hàng nhanh trên toàn quốc, An Tín Nông cam kết mang đến giải pháp tối ưu nhất cho các mô hình sản xuất nông nghiệp từ nhỏ đến lớn.
VTNN AN TÍN NÔNG
Vật tư nông nghiệp Chính hãng – Giá sỉ Tận Tay
———————
Hotline: 0909.612.274
Email: antinnong.vn@gmail.com
Website: https://antinnong.com
Địa chỉ: 9 Đường số 1, KDC Thành Ủy, Hiệp Bình, Thủ Đức, HCM
